stan zapalny jelit u psa

Zapalenie jelit u dziecka charakteryzuje się rozwojem stanu zapalnego, a także obrzękiem błony śluzowej jelit. Stan zapalny jelit zakłóca jej normalne funkcjonowanie. Zapalenie jelit u dziecka jest najczęstszą spośród chorób o charakterze zapalnym przewodu pokarmowego. Jelitowe zapalenie jelit u dzieci jest bardziej skomplikowane Oto krótka lista pokarmów o udowodnionych naukowo właściwościach przeciwzapalnych : pomidory. oliwa z oliwek. tran. zielone warzywa liściaste , takie jak szpinak, jarmuż i kapusta. orzechy takie jak migdały i orzechy włoskie. tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela, tuńczyk i sardynki (Omega-3) Referencje: https://www.nature.com Artretyzm, bo tak fachowo nazywa się zapalenia stawów – jest patologią, zarówno występującą u zwierząt, jak i u ludzi. Głównymi czynnikami ryzyka są: waga, rozmiar, wiek czy uwarunkowania genetyczne. Labrador Retriever często mierzy się z problemami na tym tle. Artretyzm najczęściej dotyka psów właśnie z tej rodziny. Jedno badanie in vitro wykazało, że Lactobacillus rhamnosus GG łagodzi dysfunkcję bariery jelitowej i stan zapalny poprzez hamowanie NF-kappaB (Donato i wsp. 2010). Podawanie Lactobacillus farciminis może złagodzić przepuszczalność jelit i stan zapalny u szczurów z częściowym unieruchomieniem (Ait-Belgnaoui i in. 2012). U psa niebezpieczne są długotrwałe zaparcia. Przyczyny zaparć to najczęściej zarobaczenie lub zbyt suche jedzenie, kości, zbyt dużo suchej karmy, oraz brak dostępu do wody. Jednak zaparcia mogą również oznaczać poważne choroby jelit czy nowotwory. W przypadku zatrucia pokarmowego u psa 24-godzinna głodówka poprawia stan zwierzęcia. nonton film jurassic world 2015 sub indo lk21. Pasożyty to bardzo częsta przypadłość u psów. Objawy są mało specyficzne, można więc przeoczyć zarobaczenie, szczególnie że pasożyty często nie są widoczne gołym okiem w kale. Dopiero przy bardzo silnej inwazji pasożyty w dużej liczbie pojawiają się w kale u psa. Choć przede wszystkim wywołują objawy ze strony przewodu pokarmowego, mogą również doprowadzić do poważniejszych chorób, np. anemii, i wpływać na cały organizm zwierzęcia. Dlatego bardzo ważne jest systematyczne odrobaczanie czworonoga i badanie kału. Pasożyty wewnętrzne psów można podzielić na robaki obłe i płaskie:POLECAMY robaki płaskie to bezkręgowce grzbietowo-brzusznie spłaszczone, które mają od kilku milimetrów do nawet kilkunastu metrów długości. Wśród płazińców wirki są organizmami wolno żyjącymi, pozostałe prowadzą pasożytniczy tryb życia. Należą do nich przywry i tasiemce. Przywry (z jednym wyjątkiem) i większość tasiemców są hermafrodytami, czyli obojnakami;, robaki obłe mają ciało wydłużone, niesegmentowane, często nitkowate. Głównymi robakami obłymi atakującymi czworonogi są nicienie. Obleńce są rozdzielnopłciowe. Choć jest bardzo duża różnorodność pasożytów atakujących psy, można wyróżnić pewne cechy wspólne inwazji pasożytniczych: objawy ze strony przewodu pokarmowego, często niespecyficzne, szczególnie narażone na pasożyty są osobniki młode, objawy kliniczne pojawiają się wiele dni po zakażeniu, trudna diagnostyka – wynikająca z faktu, że nie w każ- dej próbce kału można znaleźć pasożyty, trudne i długotrwałe leczenie związane z brakiem skutecznych leków i koniecznością długotrwałej terapii, częste wikłania zakażeń pasożytniczych bakteriami i wirusami, wiele pasożytów jelitowych może zarazić człowieka, np. Giardia czy Cryptosporidium. Do zarażenia najczęściej dochodzi drogą pokarmową. Możliwe jest również zarażenie śródmaciczne, laktogenne, czyli poprzez mleko podczas ssania matki przez szczeniaki, czy też poprzez skórę. Epidemiologia Pasożytami najczęściej zarażają się zwierzęta mieszkające w skupiskach, takich jak schroniska czy hodowle. Również w miastach, gdzie zwierzęta spotykają się na spacerach i korzystają ze wspólnych wybiegów i łąk, łatwiej o zarażenia. Bezpośredni kontakt między czworonogami nie jest jednak konieczny do infekcji. Psy – wąchając i liżąc odchody psów i innych zwierząt – mogą połknąć pasożyta. Na zarobaczenie narażone są głównie młode zwierzęta. Mogą one zarazić się już w łonie matki lub po urodzeniu, pijąc jej mleko. Dlatego tak ważne jest odrobaczanie suk przed spodziewaną ciążą. Dorosłe osobniki zdecydowanie łagodniej przechodzą infekcje pasożytnicze, ale mogą za to rozsiewać pasożyty i być źródłem zakażenia dla szczeniąt. Ważny jest też sposób żywienia czworonogów. Zwierzęta polujące i żywiące się gryzoniami, ptakami lub surowym mięsem mają większe prawdopodobieństwo zarażenia, niż te żywione gotowanym jedzeniem lub gotowymi karmami. Pasożyty występują powszechnie w Europie, dlatego miejsce zamieszkania czy podróże z psem nie mają znaczenia, jeśli chodzi o infekcje. Objawy kliniczne Typowe objawy przy zarobaczeniu to: biegunka, często na zmianę z zaparciami, wymioty, wychudzenie, zaburzenia nerwowe, w tym drgawki, otępienie, podniecenie, niepokój, niedokrwistość, nastroszona, matowa sierść, Najpopularniejsze pasożyty jelitowe u psów Glista psia (Toxocara canis) Jest to pasożyt bardzo często występujący u psów i lisów. Należy do grupy nicieni, czyli robaków obłych. Postać dorosła może osiągać nawet do 15 cm długości. Pies zaraża się po spożyciu jaj inwazyjnych występujących powszechnie w środowisku i mogących przetrwać poza żywicielem nawet kilka lat. Do zarażenia może dojść również na skutek zjedzenia zarażonych jajami małych gryzoni lub niedogotowanego mięsa. W jelitach z jaj uwalniają się larwy, które przebijają ścianę jelita i rozpoczynają wątrobowo-tchawicową wędrówkę. Larwy są wykrztuszane i ponownie połykane. Wracając do jelita cienkiego, kończą pełen cykl wędrówki w organizmie żywiciela. Następnie są wydalane razem z kałem i mogą zarazić kolejne czworonogi. Szczenięta mogą zarazić się glistami poprzez łożysko od około 42. dnia ciąży, a także po porodzie, pijąc mleko matki. Człowiek może się zarazić poprzez przypadkowe połknięcie jaj lub spożycie niedogotowanego mięsa zawierającego jaja glisty. Objawy kliniczne zarobaczenia glistą zależą od wieku zwierzęcia. U szczeniąt często pojawiają się wyniszczenie organizmu, wzdęcia, ból w obrębie jamy brzusznej, biegunka, a także objawy ze strony układu oddechowego. U dorosłych zwierząt nasilenie objawów jest mniejsze. Najczęściej pojawia się biegunka, ale przebieg może być też bezobjawowy. Pasożyty mogą być widoczne w odchodach, ale nie zawsze tak jest. Inwazję pasożytów stwierdza się, badając kał metodą flotacji. Regularne odrobaczanie dorosłych psów zmniejsza ilość wydalanych glist, którymi mogą zarazić się inne zwierzęta. Zaleca się odrobaczanie przynajmniej 4 razy do roku. Można również – zamiast profilaktycznego odrobaczania – badać kał swojego psa. Szczeniaki powinny być odrobaczane od 14. dnia życia co 2 tygodnie, a następnie co miesiąc aż do skończenia 6. miesiąca życia. Bardzo ważne jest również odrobaczanie matki zarażonych szczeniąt, choć u niej może nie być widocznych objawów klinicznych. Tęgoryjce (Ancylostoma, Uncinaria Spp.) Są to małe nicienie, z dobrze wykształconą torebką gębową, w której znajdują się zęby lub listwa tnąca. Tęgoryjce, które atakują psy, to: Ancylostoma caninum i Uncinaria stenocephala. Są to pasożyty występujące kosmopolitycznie w całej Europie. W Polsce są bardzo pospolite i często dochodzi do ich inwazji u psów. Do zakażenia Ancylostoma caninum może dochodzić drogą pokarmową, laktogenną, przez skórę oraz śródmacicznie. Larwy Uncinaria dostają się natomiast do żywiciela drogą pokarmową. Dorosłe osobniki żerują w jelicie cienkim, gdzie przyczepiają się torebkami gębowymi do błony śluzowej jelit żywiciela. Elementami tnącymi uszkadzają ścianę jelit i żywią się krwią, stąd też w objawach klinicznych niedokrwistość. Z kałem jaja tęgoryjców są wydalane przez 2–3 tygodnie od zarażenia. Z jaj wykluwają się larwy, które atakują kolejnego żywiciela. Połknięte, trafiają do jelita cienkiego, gdzie osiągają postać dojrzałą. Przy zakażeniu przez skórę larwy dostają się do naczyń chłonnych i krwionośnych, a dalej z krwią wędrują do serca i do płuc, gdzie uszkadzają ścianę pęcherzyków płucnych i wnikają do oskrzeli. Wędrują do tchawicy i krtani, a tam zostają połknięte przez psa i trafiają do jelit, gdzie osiągają dojrzałość płciową. Do inwazji przez skórę dochodzi najczęściej przez opuszki palców psa. Najciężej zarażenie znoszą młode organizmy, u których może pojawić się niebezpieczna dla życia niedokrwistość. U starszych zwierząt występują słabiej wyrażona anemia, a także biegunki i utrata masy ciała. Rozpoznanie stawia się na podstawie badania kału metodą flotacji. Odrobaczanie jest podobne jak w przypadku glisty psiej. Młode psy mogą potrzebować terapii wspomagającej przy silnej inwazji i dużej niedokrwistości. Możliwe zakażenie tęgoryjcem podczas ssania mleka przez szczeniaki. Włosogłówka (Trichuris vulpis) Trichuris vulpis to niewielki nicień bytujący w jelicie grubym psa i lisa. Do zarażenia dochodzi przez połknięcie inwazyjnych jaj, które w środowisku zewnętrznym potrafią przetrwać wiele lat. Są odporne na czynniki zewnętrzne i długo zachowują zdolność do zarażenia. W jelicie uwolnione z jaj larwy najpierw przebijają się przez ścianę jelita, gdzie odbywa się ich rozwój, a następnie dostają się do światła jelita grubego. Wywołują stan zapalny jelit, biegunkę ze śluzem oraz niedokrwistość. Zwierzęta zarażone włosogłówką są anemiczne, wychudzone, słabe. Inwazja dotyczy głównie osobników starszych. Dorosła postać włosogłówki może wydalać jaja nawet rok. Zapobieganie inwazji włosogłówek jest trudne ze względu na znaczną odporność jaj na warunki środowiska zewnętrznego. Stąd w schroniskach zaleca się zmianę podłoża z ziemi na beton, który łatwiej jest utrzymać w czystości. Problem dotyczy też psów przebywających w jednym miejscu, gdyż nawet po zwalczeniu inwazji włosogłówek u psa może dojść do reinfekcji. Włosogłówkę rozpoznaje się w badaniu mikroskopowym kału. Jej jaja mają bardzo charakterystyczny wygląd – przypominają cytrynę. Leczenie włosogłówki opiera się na podawaniu środków przeciwko robakom. Konieczne są częste powtórki odrobaczenia ze względu na częste reinfekcje nicieniami znajdującymi się w glebie. Giardia (Lamblia intestinalis) Giardia to niewielki wiciowiec występujący powszechnie na całym świecie. Odpowiada za inwazje jelita cienkiego zwierząt, a także człowieka. Umiejscawia się w jelicie cienkim. Do zarażenia dochodzi drogą pokarmową po zjedzeniu cyst występujących w glebie, wodzie lub w pożywieniu. W dwunastnicy z cyst uwalniane są trofozoity zasiedlające głównie jelito cienkie. Mogą one również przedostawać się do dróg żółciowych i przewodów wyprowadzających trzustki. Okres prepatentny (utajony), czyli od zarażenia do osiągnięcia przez pasożyta dojrzałości płciowej, trwa od 5 do 16 dni, natomiast okres wydalania cyst z kałem waha się od kilku dni do kilku tygodni, czasami miesięcy. Najczęściej inwazja przebiega bezobjawowo, ale mogą występować przewlekła, nawracająca, ciastowata biegunka obfitująca w śluz, brak łaknienia, wymioty, utrata masy ciała oraz senność, w szczególności u pacjentów z obniżoną odpornością oraz u szczeniąt. Rozpoznanie stawia się na podstawie badania kału metodą flotacji. Wykonywane są również testy immunologiczne (testy ELISA) polegające na wykrywaniu antygenów Giardia w kale. Leczenie polega na odrobaczeniu psa dostępnymi środkami przeciwrobaczymi. Jednak często dopiero zastosowanie antybiotyku metronidazolu przez 5 dni jest skuteczne w walce z zarażeniem giardiozą. Kokcydia Kokcydioza jest przewlekłą chorobą dotyczącą wielu gatunków zwierząt, głównie ptaków wolno żyjących i ferm drobiarskich. U psów najczęściej występują pierwotniaki z rodzaju Isospora. Pies zjada oocysty, które w jelicie cienkim rozpadają się do sporozoitów. Stamtąd mogą przedostawać się do węzłów chłonnych, gdzie otarbiają się w cysty. Rozmnażanie bezpłciowe może odbywać się u żywicieli pośrednich i przypadkowych, a nie tylko w organizmie psa. Dlatego bardzo ważne jest, aby pies nie jadł gryzoni upolowanych lub znalezionych na spacerze. Na skutek kokcydiozy u zwierząt występują stany zapalne błony śluzowej jelita cienkiego, które powodują biegunki i oddawanie nieuformowanego kału. W kale może pojawić się krew. Dodatkowymi objawami są osłabienie, bolesność jamy brzusznej oraz matowa okrywa włosowa. Największe ryzyko zarażenia kokcydiami występuje wśród młodych osobników, starsze mogą jednak być nosicielami kokcydiozy. Bezobjawowi siewcy i chore osobniki wydalają olbrzymie ilości oocyst do środowiska zewnętrznego, powodując tym samym jego skażenie. Diagnostyka kokcydiozy opiera się na stwierdzeniu obecności oocyst za pomocą flotacji kału. Leczenie kokcydiozy polega na podaniu preparatu zawierającego toltrazuryl. W leczeniu używa się również sulfonamidów. Tasiemiec pchli (Dipylidium caninum) Jest to powszechnie występujący tasiemiec psów i kotów. Do zarażenia dochodzi poprzez zjedzenie żywiciela pośredniego, którym są pchły i wszoły. Również człowiek w ten sposób może zarazić się pasożytem, choć zdarza się to bardzo rzadko. Dorosły tasiemiec rozwija się w jelicie cienkim zwierząt. Rozpoznanie stawia się na podstawie badania kału metodą flotacji. Możliwe jest również zaobserwowanie członów tasiemca wypełzających z odbytu psa lub kota i wywołujących świąd tej okolicy. Zwalczanie polega na podaniu preparatów zawierających prazikwantel. Bardzo ważne jest również zwalczanie pasożytów zewnętrznych zwierzęcia, aby nie zarażały zwierzęcia tasiemcem. Tasiemiec jednojamowy (psi) (Echinococcus granulosus) Jest to niewielkich rozmiarów tasiemiec bytujący w jelicie cienkim psów i niektórych psowatych, z wyjątkiem lisów. U człowieka tasiemiec jest przyczyną bąblowicy, spowodowanej zjedzeniem jaj znajdujących się w odchodach zakażonych tasiemcem psów. Dorosłe osobniki bytują w jelicie cienkim psowatych. Po osiągnięciu dojrzałości odrywa się ostatni człon tasiemca i zostaje wydalony z kałem. Zawarte w nim jaja są od razu inwazyjne dla żywicieli pośrednich, którymi są owce i świnie. Zarażają się one jajami poprzez zjedzenie ich ze skażonego środowiska. Larwy w żywicielu pośrednim przechodzą do wątroby i płuc, gdzie rozwijają się w cysty zawierające wiele niedojrzałych tasiemców. Pies zaraża się tasiemcem poprzez zjedzenie mięsa żywiciela pośredniego zawierającego cysty z tasiemcami. Objawy kliniczne mogą nie występować. Przy masywnej inwazji pasożytem pojawiają się biegunka, zaparcie,... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań czasopisma "Animal Expert" Dostęp do wszystkich archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej Zniżki na konferencje i szkolenia ...i wiele więcej! Sprawdź Objawy nieżytu jelit Często spotykana i jeszcze częściej lekceważona dolegliwość – może objawiać się w postaci takich problemów jak: biegunka, zaparcia, wymioty, odbicia i wzdęcia, ból w okolicach brzucha. Jeśli zostanie zlekceważona, może doprowadzić do znacznego osłabienia zwierzęcia i znacznego pogorszenia stanu jego zdrowia i kondycji fizycznej. Przyczyną najczęściej jest przyjęcie wraz z pokarmem toksycznych substancji. Brak właściwej reakcji może w krótkim czasie doprowadzić do odwodnienia, które z kolei prowadzi do zatrucia organizmu i osłabienia wszystkich czynności życiowych. SPRAWDŹ! Na temat tego problemu i sposobu radzenia sobie z nim rozmawialiśmy z doktorem Sergio Canello – wybitnym specjalistą ds. alergii pokarmowych u zwierząt domowych, założycielem i szefem firmy produkującej karmy Forza10. Co to jest nieżyt jelit? Nieżyt jelit jest stanem zapalnym jelita, bardzo rozpowszechnionym zarówno u psów jak i u kotów. Nieżyt jelit u psa i kota może objawiać się wzdęciami, burczeniem w brzuchu (odgłosy jelitowe), biegunką i zapaleniem a w konsekwencji – zagrożeniem infekcji. Nieżyt jelit nie jest więc powodowany przez rozwój bakterii? Właśnie! Jest stanem zapalnym, który stanowi idealne podłoże dla rozwoju infekcji: praktycznie, bakterie zwykle już występujące w tym miejscu wykorzystują zapalenie i mnożą się w sposób lawinowy. Infekcja jest więc skutkiem a nie przyczyną problemu. Ale co powoduje początkowy stan zapalny jelit? Wyjaśnienie jest proste i zadziwiające! Poza nielicznymi przypadkami, najczęściej spotykaną przyczyną nieżytu jelit jest nietolerancja na jeden lub kilka pokarmów. Nietolerancje pokarmowe, których patologiczne skutki obserwujemy coraz częściej zarówno w medycynie weterynaryjnej jak i ludzkiej, powodują właśnie zjawiska zapalne w najbardziej wrażliwej części organizmu (organ docelowy) jako odpowiedź organizmu (reakcja obronna). Zapalenie organu docelowego bardzo często stanowi jedyny widoczny objaw nietolerancji pokarmowej. Jeżeli organem docelowym nietolerancji pokarmowej są jelita, jedynym skutecznym rozwiązaniem, umożliwiającym walkę z jego nieżytem, będącego jej wynikiem i zapobieżenie nawrotom choroby jest zmiana żywienia. Wydaje się, że reakcja organizmu następuje dopiero po długotrwałym „zatruwaniu” niezdrowym pokarmem – tymczasem nawet jedno przyjęcie pokarmu, który jest rozpoznawany przez organizm jako toksyczny, będzie powodować proces zapalny trwający kilka dni. Jeżeli ten pokarm będzie nadal częścią żywienia, siłą rzeczy proces zapalny stanie się chroniczny. Czy to wyjaśnia dlaczego, pomimo zastosowanego leczenia farmakologicznego, występują ciągłe nawroty choroby? Oczywiście, ponieważ bakteria jest skutkiem a nie przyczyną problemu, skuteczna walka z nieżytem jelit i zapobieganie nawrotom choroby jest bardzo często możliwe wyłącznie poprzez zastosowanie specjalnej diety i dopiero po zidentyfikowaniu nietolerancji pokarmowej, która jest jego podłożem. Co to jest nietolerancja pokarmowa? Kiedy organizm rozpozna przyjęte substancje jako szkodliwe lub toksyczne, następuję próba ich usunięcia poprzez uaktywnienie procesu reakcja jest określana mianem nietolerancji pokarmowej. Proces zapalny nie jest więc chorobą? Absolutnie nie! Wręcz przeciwnie, zapalenie jest głównym procesem zdrowienia organizmu. Poprzez reakcję zapalną organizm “spala” wszystkie substancje, które rozpoznaje jako toksyczne i szkodliwe. Na co mogą wykazywać nietolerancję psy i koty? Dogłębne badania przeprowadzone przez lekarzy weterynarii SANYpet umożliwiły ustalenie przyczyny większości nietolerancji pokarmowych, którą stanowi mięso pochodzące z przemysłowych hodowli Dlaczego z przemysłowej hodowli? Ze względu na częstą obecność, szczególnie w mięsie z kurczaka i wieprzowinie, pozostałości z antybiotyków (stosowanych w sposób zupełnie legalny), zastosowanych w celu uniknięcia rozwijania się chorób. Te aktywne pozostałości substancji farmakologicznych są rozpoznawane jako toksyny i usuwane są przez organizm poprzez uaktywnienie reakcji zapalnej. Nieżyt jelit to naprawdę niebezpieczny problem – nie lekceważ go! Podsumowanie Jelito jest jednym z organów najbardziej dotkniętych tym rodzajem reakcji zapalnej. Ten stan, bardzo powszechny u psa i kota, reprezentuje często frustrujący i trudny do rozwiązania problem, zarówno dla weterynarza jak i właściciela zwierzęcia. Tradycyjne wsparcie farmakologiczne, nie działając na przyczynę stanu zapalnego, rzadko eliminuje nawroty choroby. Firma SANYpet, mając na uwadze rozwiązywanie problemów takich jak nieżyt jelit na tle pokarmowym, zrealizowała Linię produktów dietetycznych Forza10 Intestinal Active Nawet w najcięższych przypadkach zapalenia jelit, karmy: Forza10 Intestinal Active przyczyniają się w decydujący sposób do wyzdrowienia Waszego zwierzęcia poprzez zastosowanie własnej formuły. Zadbaj o Twoje zwierzę zapewniając mu prawidłowe i zbilansowane żywienie! Forza10 jest owocem wieloletnich badań ekipy lekarzy weterynarii SANypet, od zawsze kierowanej przez doktora Sergio Canello, weterynarza uznanego na arenie międzynarodowej, który od 40 lat bada i skutecznie leczy nietolerancje pokarmowe. SPRAWDŹ! Organizm psa jest niczym układanka złożona z tysięcy elementów, z których każdy ma swoje miejsce i funkcję. Układ pokarmowy jest częścią tej mozaiki. Jeśli pracuje prawidłowo, pies czuje się dobrze. Problem pojawia się w momencie, gdy jakaś część układu niedomaga. Przyczyn złego samopoczucia naszego pupila upatrujemy najczęściej w nieświeżym jedzeniu, ale może również sygnalizować stan zapalny jelit. Warto zatem wiedzieć, czym jest ów stan, jakie są jego objawy i jak sobie radzić z tymi dolegliwościami w domu ale pod nadzorem weterynarza. Jelito jest fragmentem przewodu pokarmowego usytuowanego miedzy żołądkiem a odbytem. Dzieli się na dwie główne części: jelito cienki – w obrębie którego zachodzą procesy trawienia oraz wchłaniania substancji odżywczych – oraz jelito grube – gdzie dochodzi do tworzenia kału z niestrawionych wcześniej resztek jedzenia. Tu również następuje końcowy proces wchłaniania wody oraz soli mineralnych pozyskanych z resztek pokarmowych. Zarówno jelito cienkie, jak i grube zawierają w sobie florę bakteryjną odpowiedzialną za procesy przemiany materii. Odpowiednie szczepy utrzymują jelita w stanie równowagi. Problem pojawia się, gdy równowaga naturalnej flory bakteryjnej jelit zostanie zaburzona. Wówczas dochodzi do powstania stanów zapalnych. Schorzenie może przyjmować dwojaką postać – ostrą lub przewlekłą. W stanach przewlekłych mamy do czynienia z nasilającymi się co pewien czas objawami choroby oraz okresami tak zwanej remisji, czyli momentami, w czasie których dokuczliwe dolegliwości schorzenia maleją, a niekiedy nawet całkowicie zanikają. Co wywołuje stan zapalny jelit u psów? Niestety, medycyna nie zdołała wyjaśnić przyczyny wszystkich typów zapaleń. Najczęściej wymieniane są czynniki genetyczne, immunologiczne i środowiskowe. Istnieje jednak kilka przyczyn ostrych stanów zapalnych. Jedną z nich jest wprowadzenie do organizmu drobnoustrojów (bakterie, wirusy). Stan zapalny jelit może być również skutkiem reakcji organizmu na alergeny pokarmowe, takie jak: mleko, jajka, a także mięso. Czasami przyczyną zapalenia mogą być pasożyty przewodu pokarmowego. Nie bez znaczenia są także leki które, podawane przy jakiejkolwiek infekcji, na wszelki wypadek, w dużych ilościach, niejednokrotnie podrażniają błonę śluzową jelit. Długotrwałe stosownie antybiotyków powoduje wyniszczenie naturalnej flory bakteryjnej, co ułatwia namnażanie się szkodliwych drobnoustrojów, a te mogą być źródłem zapalenia. Objawy wynikające ze stanu zapalnego jelita grubego – Ogólne samopoczucie nie ulega zmianie, zwykle pies nie ma też temperatury Niepokój Fobie Zwiększona agresywność Głośne dźwięki w jelitach (bulgotanie, przelewanie) Ból brzucha Częste wypróżnianie (> 3 razy dziennie, lub więcej nawet do 10 razy), Przeważnie małe ilości odchodów, Często śluzowate, częściowo także (lekko) krwawe odchody, Bardzo często pojawiają się biegunki, które trwają coraz dłużej i następuje stopniowe pogorszenie stanu zdrowia Krótkoterminowa pozytywna odpowiedź organizmu na zastosowanie kortyzonu Zwykle podwyższone CRP, zmniejszona ilość kwasu foliowego Często umiarkowanie podwyższona poziom enzymu ALT / wątroby związany z zapaleniem jelita cienkiego, Objawy wynikające ze stanu zapalnego jelita cienkiego Refluks / wymioty wodą / śluzowate, czasem kwaśne, żółtawo zielonkawa zawartość, często pojawiające się w nocy Często bardzo głośne dźwięki w jelitach, zwłaszcza w spoczynku lub w nocy Mdłości, ślinotok, mlaskanie „Pozycja Modlitewna” ze względu na niespecyficzny ból w nadbrzuszu, podobna do pozycji przyjmowanej w ostrym zapaleniu trzustki Poranne zjadanie trawy, lizanie dywanów, ścian Niepokój, nerwowość, emocjonalna niestabilność Fobie Zwiększona agresywność W niewielkim stopniu zwiększona aktywność enzymów trzustkowych we krwi CRP w normie, Diagnostyka laboratoryjna często nie wskazuje na istnienie choroby, Powikłania jelitowe Przewlekłe stany zapalne jelit nie tylko wywołują uciążliwe dolegliwości, ale niejednokrotnie są przyczyną dalszych komplikacji zdrowotnych w obrębie samych jelit. Zdarza się, że zapalenie jelit powoduje jego owrzodzenie czy perforacje odcinka przewodu pokarmowego. Niekiedy może dojść do zwężenia jelit, co w dalszej konsekwencji prowadzi do ich niedrożności. Wśród kolejnych powikłań można wymienić ostre rozdęcie okrężnicy, tworzące się przetoki, choroby odbytnicze, nowotwór okrężnicy oraz wiele innych. Powikłania pozajelitowe Stany zapalne jelit mogą niekorzystnie wpływać również na inne organy wewnętrzne. Choć nie zawsze. Ponadto, u psów przewlekle cierpiących na to schorzenie mogą występować inne choroby, takie jak: zapalenie spojówek, problemy z nerkami oraz wątrobą, choroby tarczycy, a także stany zapalne stawów, które są jednym z najczęściej spotykanych powikłań pozajelitowych występującym u psów. Jak sobie radzić z dolegliwościami ? Ponieważ stan zapalny jelit może być wywoływane przez różne czynniki, nie ma jednego sposobu na radzenie sobie z dolegliwościami. Jeśli przyczyną jest stosowanie określonego leku, to najprostszym sposobem na poprawę stanu zdrowia psa jest odstawienie medykamentu lub zastąpienie go innym. Z kolei niedomagania wywołane niewłaściwym jedzeniem są stosunkowo proste do wyeliminowania pod warunkiem, że znamy źródło zakażenia. W przypadku wystąpienia ostrych stanów zapalnych istotne jest, by nie nadwyrężać organizmu. Wskazany jest wówczas odpoczynek oraz odpowiednia dieta, która pomoże złagodzić skutki nieprzyjemnych dolegliwości. Ponieważ biegunki prowadzą do odwodnienia organizmu, należy uzupełniać jej braki poprzez podawanie często w małych ilościach wody. Nieco inaczej rzecz się ma w przypadku psów cierpiących na przewlekłą formę stanów zapalnych, u których niezbędna jest stała opieka weterynarza. Ważnym elementem radzenia sobie z dolegliwościami jest dieta, która pomaga chronić jelita przed dodatkowymi podrażnieniami. Należy jednak pamiętać, że w zależności od lokalizacji zmian oraz stopnia nasilenia stanu zapalnego rekomendowany może być inny typ pożywienia. Z tego względu dieta powinna być dobierana indywidualnie dla każdego psa i może być modyfikowana w momencie nasilania się dolegliwości. W zależności od rodzaju choroby, możliwe jest zastosowanie leczenia farmakologicznego. Typowe objawy IBD nie występują u wszystkich chorych psów jednakowo i czasem pojawia się tylko kilka z wymienionych powyżej objawów. Zazwyczaj problemy pojawiają się u psów we wczesnej młodości. Leczenie objawowe zapewnia jedynie chwilową ulgę. Standardowe leczenie IBD z naciskiem na okrężnicę Wykonywane są ciągle badania nad patogenezą tej choroby w celu odkrycia nowych możliwości leczenia. Obecnie lekarz weterynarii może zalecić następujące podejście diagnostyczne i terapeutyczne: – Badanie endoskopowe jak również test Giardia (ELISA badanie kału) i innych chorób pasożytniczych. – Krótkotrwałe zaaplikowanie kortykosteroidów (na przykład deksametazonu). Jednocześnie wprowadza się leczenie sulfasalazyną (3 x 8 mg / kg / dzień) przez co najmniej 6 tygodni (lecz zazwyczaj już w niższym dawkowaniu). – Bardzo ważną rolę w leczeniu IBD odgrywa dieta. Polecam gotowane posiłki. Standardowe leczenie IBD zapalenia jelita cienkiego połączonego z refluksem przełyku (IGOR) W przeciwieństwie do zwykle stosunkowo łatwej do opanowania IBD, IGOR jest znacznie trudniejszy w leczeniu i zazwyczaj wymaga indywidualnego podejścia do choroby. Bardzo dużą rolę będzie w tej chorobie odgrywać również dieta. Najlepsza gotowana. Konieczna jest stała współpraca z weterynarzem. To bardzo ważne. Jeśli Twój pies ma nawracające biegunki, ma duży apetyt i mimo pochłaniania dużej ilości pożywienia chudnie. Wykonałeś przy tym wszystkie badania i skorzystałeś leczenia farmaceutykami i jak do tej pory nie ma spodziewanych efektów, to być może Twój pies ma zapalenie jelit. Porozmawiaj o tym ze swoim weterynarzem. Cóż mogę zaproponować jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego? – Głodówka – (12 godzin minimum dla psów, które są wychudzone) do 48 godzin. Woda do picia konieczna. – Zmiana diety – dieta jest podstawą w leczeniu IBD. Tak jak wczesniej napisałam, polecam gotowane jedzenie. – Probiotyki – Woda – z kranu zawiera chlor i inne toksyczne związki, które zabijają pożytecznych bakterie w jelitach. Podając swojemu psu wodę źródlaną pomożesz zwalczać problemy jelitowe. Polecam wody o wysokim pH 8,00 lub wyższym. – Ostropest – wątroba jest ważnym elementem regulacji trawienia i wytwarza duże ilości enzymów metabolicznych. Należy wspomagać pracę wątroby swojego zwierzaka podając mu ostropest raz dziennie; pomożesz w ten sposób wątrobie tworzenie nowych, zdrowych komórek. – L- Glutamina – regeneruje ściany jelit. Dawkowanie uzgodnij z weterynarzem. – Kwasy huminowe – usuwają toksyny z układu trawiennego i przyległych tkanek. – Homeopatia – Nux Vomica i Arsenicum alb. Powstrzymują wymioty i biegunkę. – Preparaty wzmacniające odporność. – Zioła i alternatywne leki przeciwko biegunce: Kora Wiązu Angielskiego (Ulmus rubra) z którego pochodzi kora rośnie na wschodzie Ameryki Północnej. Od zawsze, Indianie północnoamerykańscy stosują korę wewnętrzną tego drzewa w celach medycznych. Kora wiązu angielskiego jest bogata w skrobie i śluz, któremu przypisuje się główne właściwości terapeutyczne, przede wszystkim w leczeniu zapaleń i podrażnień wewnętrznych i zewnętrznych. Śluz z kory wiązu jest bogaty w liczne substancje odżywcze takie jak łatwostrawne węglowodany, witaminy i minerały ( wapń, żelazo, magnez, mangan, fosfor, selen, cynk, beta-karoten oraz witaminy B1, B2, B3 i C oraz beta-sitosterol. kampesterol taniny). Kora wiązu znana jest głównie jako niezastąpiony środek w nieomal wszystkich problemach żołądkowych, stosowana w czasie przewlekłych biegunek łagodzi objawy przy równoczesnym wzmocnieniu organizmu dzięki swym odżywczym właściwościom, daje również doskonałe efekty przy chronicznym zatwardzeniu. Reguluje trawienie pomagając organizmowi wyeliminować zanieczyszczenia i toksyny, posiada efekt łagodzący na podrażnione jelita i przewód moczowy, a także pomaga przy owrzodzeniach pyska, czy żołądka. Kategoria: Inne, Dodano: Nieswoiste zapalenia jelit u psów (NZJ, IBD – inflammatory bowel disease) to grupa przewlekłych enteropatii, charakteryzujących się długotrwałymi lub nawracającymi objawami ze strony przewodu pokarmowego o niewyjaśnionej przyczynie, powiązana ze zmianami strukturalnymi oraz histopatologicznymi w błonie śluzowej jelit cienkich i grubych w postaci nacieków komórkowych w okolicy blaszki właściwej (lamina propria) [1, 2, 3, 4]. Klasyfikacja IBD uzależniona jest od dominującego typu komórek zapalnych występujących w blaszce właściwej błony śluzowej jelit [3, 5, 6]. Stan zapalny może obejmować obszar jelit od dwunastnicy do jelita grubego, choć najczęściej lokalizuje się w przednim odcinku jelita cienkiego (75% przypadków) [7, 8]. Etiologia nieswoistego zapalenia jelit Etiologia nieswoistych zapaleń jelit u psów jest nie do końca poznana. Według najnowszych doniesień ich etiopatogeneza obejmuje kilka współreagujących ze sobą elementów. Są to: osobnicza, genetyczna wrażliwość na rozwój choroby, zaburzenia składu flory zasiedlającej jelita związane ze spadkiem ilości bakterii probiotycznych i wzrostem liczby drobnoustrojów potencjalnie chorobotwórczych oraz immunologiczne uszkodzenia błony śluzowej jelit [1, 2, 9]. Leczenie nieswoistego zapalenia jelit u psa Leczenie nieswoistych zapaleń jelit u psów obejmuje połączenie modyfikacji diety, terapii antybakteryjnej i immunosupresyjnej [1, 2]. W pracach naukowych dotyczących leczenia IBD u psów zaleca się podjęcie terapii w zależności od stopnia natężenia procesu chorobowego [1]. Leczenie w oparciu o zmianę diety (pokarm zawierający fruktooligosacharydy, mannooligosacharydy, pulpę ziemniaczaną, o obniżonej zawartości tłuszczu oraz optymalnej proporcji kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6), probiotyki (bakterie z rodzaju Lactobacillus spp., Enterococcus spp., Bifidobacterium spp.) oraz immunomodulatory naturalne (b-1,3/1,6-D-glukan) lub syntetyczne (lewamizol, b-hydroksy-b-metylomaślan HMB) możliwe jest u psów z niewielkim stopniem nasilenia procesu chorobowego. Wskaźnik CIBDAI (Canine Inflammatory Bowel Disease Activity Index) [12] wynosi wtedy 4-5 punktów. W przypadku umiarkowanego nasilenia procesu (wskaźnik CIBDAI 6-8 punktów) można zastosować niesteroidowe leki przeciwzapalne (pochodne kwasu 5-aminosalicylowego: sulfasalazyna, mesalazyna). U pacjentów z ciężkim nasileniem procesu (wskaźnik CIBDAI powyżej 9 punktów) najskuteczniejszą terapią jest immunosupresja (glikokortykosteroidy: prednizon, prednizolon, budezonid lub inne leki immunosupresyjne: cyklosporyna A, azatiopryna) [1, 2, 5, 10-15]. Opis przypadku nieswoistego zapalenia jelit u psa rasy owczarek niemiecki Do Polikliniki Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie przyjęto psa rasy owczarek niemiecki w wieku 8 lat o masie ciała 25 kg. Powodem wizyty były: przewlekłe wymioty, biegunka z jelit cienkich, brak apetytu oraz spadek masy ciała. Na podstawie wywiadu ustalono, że pojawienie się objawów oraz ich znaczne nasilenie nastąpiło w ciągu 8 tygodni. W tym czasie u psa nie zaobserwowano żadnych innych niepokojących objawów. Pacjent był leczony (bez efektu) w innych lecznicach weterynaryjnych za pomocą antybiotyków, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, preparatów probiotycznych i komercyjnych diet typu gastrointestinal. Był regularnie odrobaczany i szczepiony. Badanie kliniczne przypadku nieswoistego zapalenia jelit u psa W celu wykluczenia innych schorzeń przewodu pokarmowego przebiegających z biegunką (ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki, zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki) u pacjenta wykonano badanie stężenia specyficznej lipazy trzustkowej (spec cPL) oraz specyficznych dla trzustki enzymów: trypsyny i trypsynogenu (TLI). Aby wykluczyć choroby systemowe oraz choroby innych narządów manifestujące się wtórnie objawami gastroenterologicznymi, przeprowadzono badania dodatkowe: laboratoryjne i obrazowe. Wykonane badania hematologiczne i biochemiczne krwi nie wykazały żadnych odchyleń od norm uznanych za fizjologiczne dla psów. Wykonano ponadto przeglądowe badanie radiologiczne jamy brzusznej i klatki piersiowej, a także badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej. Radiograficznie nie wykazano żadnych zmian w obrazie narządów klatki piersiowej i jamy brzusznej. Ponadto badaniem ultrasonograficznym nie stwierdzono zmian na terenie jamy brzusznej. W celu wykluczenia chorób pasożytniczych (w tym zakażenia pierwotniaczego wywoływanego przez Gardia spp.) przez 5 kolejnych dni psu podawano prazikwantel w dawce 5 mg/kg oraz fenbendazol w dawce 50 mg/kg (preparat Aniprazol). Aby wykluczyć enteropatię wrażliwą na antybiotyki (Antibiotic Responsive Enteropathy – ARE), pacjentowi podawano doustnie tetracyklinę (preparat Tetracycline Hydrochloride) w dawce 20 mg/kg 3 razy dziennie przez 4 tygodnie. U psa został przeprowadzony również pokarmowy test prowokacyjny przez 6 tygodni (karma Royal Canin Hypoallergenic), aby wykluczyć enteropatię pokarmową (Food Responsive Enteropathy – FRE). Z powodu braku znaczącej poprawy klinicznej u omawianego pacjenta zdecydowano się na badanie kliniczne z uwzględnieniem wskaźnika aktywności nieswoistego zapalenia jelit u psów (CIBDAI). Wskaźnik ten oparty jest na analizie sześciu najczęściej występujących objawów: aktywność zwierzęcia, apetyt, wymioty, konsystencja kału, częstotliwość oddawania kału, utrata masy ciała. Wymienione objawy są analizowane osobno i oceniane w zakresie od 0 do 3, w zależności od natężenia. Objawy z sumą punktów od 0 do 3 są uważane za nieistotne klinicznie, łagodny przebieg choroby występuje u psów z sumą punktów do 5, umiarkowany – z łączną punktacją do 8, natomiast za ciężki przebieg IBD uważa się przypadki kliniczne z sumą punktów 9 i więcej [12]. U opisywanego pacjenta wskaźnik CIBDAI wynosił 7 punktów (tab. 1). Badanie endoskopowe Na podstawie badań klinicznych oraz dodatkowych psa zakwalifikowano do badania endoskopowego jelita cienkiego. Wykonano je przy użyciu wideoendoskopu giętkiego Olympus GIF 145 o długości roboczej 1030 mm i średnicy 9,8 mm. Panendoskopię przeprowadzono po 24-godzinnej głodówce, a na 6 godzin przed badaniem nie podawano płynów. Badanie endoskopowe przeprowadzono w znieczuleniu złożonym. Do premedykacji zastosowano atropinę w dawce 0,05 mg/kg podskórnie oraz ksylazynę w dawce 0,1 mg/kg domięśniowo. Do znieczulenia ogólnego użyto propofolu w dawce 4 mg/kg podawanego dożylnie według efektu działania. Błonę śluzową gardła znieczulono 5-proc. roztworem lidokainy. Na kły zakładano sprężynowy rozwieracz jamy ustnej. Podczas badania zwierzę było ułożone na lewym boku. Podczas badania endoskopowego zmiany makroskopowe stwierdzono jedynie w przednim odcinku jelita cienkiego. Wyniki badań makroskopowych dwunastnicy wykazały: wybroczyny, nadżerki, zaczerwienienie oraz pofałdowanie powierzchni błony śluzowej jelita wyglądem przypominające „kostkę brukową”. Natężenie tych zmian makroskopowych u omawianego pacjenta oceniono jako umiarkowane (2 punkty) (fot. 1). Zdecydowano się na pobranie wycinków błony śluzowej dwunastnicy do badania histopatologicznego. Podczas pobierania materiału biopsyjnego i przesuwania endoskopu zauważono wyraźną kruchość błony śluzowej oraz nieznaczne krwawienie. Od pacjenta pobrano 3 wycinki. Badanie histopatologiczne Badania wykonano w Katedrze Anatomii Patologicznej Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Bioptaty błony śluzowej jelit były oceniane histopatologicznie według zaleceń Sekcji Gastroenterologicznej WSAVA [3]. Otrzymane preparaty oceniano histopatologicznie przy użyciu mikroskopu świetlnego w różnych powiększeniach, określając stopień i rodzaj uszkodzenia morfologicznego i naciek komórkowy w blaszce właściwej (lamina propria) błony śluzowej dwunastnicy. Badanie histopatologiczne pobranych z dwunastnicy wycinków wykazało u psa limfocytarno-plazmocytarne nacieki komórkowe w blaszce właściwej (lamina propria) błony śluzowej jelit o umiarkowanym natężeniu, rozplem tkanki łącznej, różnokształtność kosmków jelitowych, przekrwienie oraz poszerzenie naczyń limfatycznych. U omawianego pacjenta badaniem histopatologicznym stwierdzono limfocytarno-plazmocytarne zapalenie dwunastnicy o umiarkowanym nasileniu (punktacja zmian przed leczeniem wyniosła 2) (fot. 3). Postępowanie w przypadku nieswoistego zapalenia jelit u psa Za pomocą przeprowadzonych badań klinicznych, endoskopowych oraz histopatologicznych u pacjenta stwierdzono limfocytarno-plazmocytarne zapalenie dwunastnicy o umiarkowanym nasileniu. Zdecydowano się na użycie w terapii niesteroidowych leków przeciwzapalnych (pochodne kwasu 5-aminosalicylowego) oraz immunomodulatorów naturalnych, które znajdują zastosowanie w leczeniu IBD o lekkim lub umiarkowanym natężeniu zmian. Zastosowano połączenie mesalazyny (preparat Pentasa) w dawce 12,5 mg/kg 2 razy dziennie doustnie przez 6 tygodni oraz b-1,3/1,6-D glukanów (preparat Immunodol Dog) w dawce 7 mg/kg 1 raz dziennie doustnie przez 6 tygodni. Badanie kontrolne Po przeprowadzonym leczeniu właściciel ponownie zgłosił się do polikliniki weterynaryjnej z owczarkiem niemieckim w celu wykonania badań kontrolnych. Po 6 tygodniach podawania leków u pacjenta ustąpiły objawy związane z wymiotami i biegunką. Właściciel zgłaszał poprawę stanu zdrowia psa w postaci podwyższenia żywotności, zwiększenia apetytu, przyrostu masy ciała oraz łatwości przyswajania pokarmu, objawiającego się wydalaniem uformowanego kału i jego jednorodną kolorystyką. Po zakończeniu terapii u zwierzęcia zaobserwowano złagodzenie nasilenia objawów klinicznych (obniżenie wskaźnika CIBDAI o 5 punktów). Natężenie procesu chorobowego określono jako lekkie (tab. 2). Przeprowadzone po zakończeniu leczenia badanie endoskopowe wykazało wyraźną poprawę wyglądu makroskopowego błony śluzowej dwunastnicy. Zmiany sklasyfikowano jako lekkie (nieznaczne pofałdowanie powierzchni oraz nieliczne wybroczyny w dwunastnicy) (fot. 2). U omawianego pacjenta wynik oceny makroskopowej po terapii korelował ze wskaźnikiem CIBDAI. Podczas badania endoskopowego pobrano również 3 wycinki błony śluzowej dwunastnicy do oceny histopatologicznej. Po zastosowanym leczeniu zanotowano poprawę w ocenie histopatologicznej błony śluzowej dwunastnicy. Po 6 tygodniach podawania leków w lamina propria stwierdzono nieliczne limfocyty i plazmocyty, rozplem tkanki łącznej włóknistej, zastój limfy w naczyniach limfatycznych, poszerzone naczynia limfatyczne w kosmkach, przekrwione naczynia krwionośne. Obraz wskazywał na limfocytarno-plazmocytarne zapalenie dwunastnicy o lekkim nasileniu (fot. 4). Podsumowanie Leczenie nieswoistych zapaleń jelit przysparza lekarzom weterynarii dużo trudności. Praktyczne zalecenia dotyczące farmakoterapii IBD u psów określane są w oparciu o: indywidualne doświadczenie lekarza weterynarii, odcinek jelita zajęty naciekiem zapalnym, masę ciała zwierzęcia (wpływ na koszty leczenia), potencjalne zagrożenia i działanie niepożądane związane ze stosowaniem niektórych leków, stopień zaawansowania zmian w obrazie makroskopowym oraz histopatologicznym. W opisanym przypadku wykazano, że zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (mesalazyna) oraz immunomodulatorów naturalnych (b-1,3/1,6-D glukany) przez 6 tygodni okazało się połączeniem o dużej przydatności terapeutycznej w leczeniu nieswoistych zapaleń jelit o umiarkowanym natężeniu zmian u psów. Efekty lecznicze omawianych preparatów są bardzo podobne do uzyskanych przez innych autorów [13, 14, 15]. Powodowały one ustąpienie objawów klinicznych, obniżenie wskaźnika CIBDAI oraz poprawę wyglądu makroskopowego i mikroskopowego błony śluzowej dwunastnicy. Ponadto wykazano, że klasyfikacja pacjenta na podstawie wywiadu, badania klinicznego oraz endoskopowego okazała się bardzo skuteczna. Z tego względu można stwierdzić, że badanie endoskopowe z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego z przedniego odcinka przewodu pokarmowego (dwunastnica, jelito czcze) wydaje się być bardzo przydatne w rozpoznawaniu oraz monitorowaniu skuteczności terapii IBD u psów. Autor: Dr. n. wet. Anna Kołodziejska-Sawerska Katedra Diagnostyki Klinicznej UWM w Olsztynie Zdjęcia: Z zasobów autorki Streszczenie: W artykule opisano przypadek nieswoistego zapalenia jelit u 8-letniego psa rasy owczarek niemiecki. Na podstawie wywiadu ustalono, że u pacjenta występowały: przewlekłe wymioty, biegunka z jelit cienkich, brak apetytu oraz spadek masy ciała. Podczas badania endoskopowego zmiany makroskopowe wskazywały na nieswoiste zapalenie jelit o umiarkowanym natężeniu. Badaniem histopatologicznym wykazano limfocytarno-plazmocytarne zapalenie dwunastnicy o umiarkowanym nasileniu zmian. Piśmiennictwo: 1. Jergens Simpson Inflammatory bowel disease in veterinary medicine. “Frontiers in Bioscience”, 2012, 4, 1404-1419. 2. Simpson Jergens Pitfalls and progress in the diagnosis and management of canine inflammatory bowel disease. “Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice”, 2011, 41, 381-398. 3. Day i wsp.: Histopathological standards for the diagnosis of gastrointestinal inflammation in endoscopic biopsy samples from the dog and cat: a report from the World Small Animal Veterinary Association Gastrointestinal Standarization Group. “Journal of Comparative Pathology”, 2008, 138, 1-43. 4. Craven M. i wsp.: Canine inflammatory bowel disease: retrospective analysis of diagnosis and outcome in 80 cases (1995-2002). “Journal of Small Animal Practice”, 2004, 45, 336-342. 5. Malewska K. i wsp.: Treatment of inflammatory bowel disease (IBD) in dogs and cats. “Polish Journal of Veterinary Sciences”, 2011, 14, 165-171. 6. Garcia-Sancho M. i wsp.: Evaluation of clinical, macroscopic and histopathologic response to treatment in nonhypoproteinemic dogs with lymphocytic-plasmacytic enteritis. “Journal of Veterinary Internal Medicine”, 2007, 21, 11-17. 7. Hall Mucosal immunology – why it’s important; immune-mediated intestinal disease. Proceedings of the 32nd Annual WSAVA Congress. Sydney. 19- 8. German i wsp: Comparison of direct and indirect tests for small intestinal bacterial overgrowth and antibiotic-responsive diarrhea in dogs. “Journal of Veterinary Internal Medicine”, 2003, 17, 33-43. 9. Barnich N., Darfeuille-Michaud A.: Role of bacteria in the etiopathogenesis of inflammatory bowel diseases. “World Journal of Gastroenterology”, 2007, 13, 5571-5576. 10. Kołodziejska-Sawerska A. i wsp.: Perspektywy leczenia nieswoistych zapaleń jelit u psów. Cz. I. „Magazyn weterynaryjny”, 2013, 22 (193), 654-660. 11. Kołodziejska-Sawerska A. i wsp.: Perspektywy leczenia nieswoistych zapaleń jelit u psów. Cz. II. „Magazyn weterynaryjny”, 2013, 22 (199), 1195-1198. 12. Jergens i wsp.: A scoring index for disease activity in canine inflammatory bowel disease. “Journal of Veterinary Internal Medicine”, 2003, 17, 291-297. 13. Rychlik A. i wsp.: Macroscopic and histopathological examination of the gastric mucosa in dogs with inflammatory bowel disease (IBD) treated with mesalazine. “Polish Journal of Veterinary Sciences”, 2009, 12, 217-223. 14. Rychlik A. i wsp.: Skuteczność różnych metod leczenia przewlekłej zapalnej choroby jelit u psów. „Medycyna Weterynaryjna”, 2008, 64, 796-799. 15. Rychlik A. i wsp.: The effectiveness of natural and synthetic immunomodulators in the treatment of inflammatory bowel disease in dogs. “Acta Veterinaria Hungarica”, 2013, 61, 371-379. Inflammatory bowel disease in dog – case study Summary: A case of inflammatory bowel disease of 8-year-old dog of the German Shepherd breed was described in the article. On the basis of the interview, it was found that the dog suffered from chronic vomiting, small intestine diarrhea, lack of appetite and weight loss. During the endoscopy, macroscopic changes indicated the inflammatory bowel disease of moderate intensity. Histopathological examination in case of the described German Shepherd indicated lymphocytic – plasmatic duodentitis of a moderate intensity. Przejdź do następnej strony Jedną z przyczyn niedrożności jelit jest wgłobienie fragmentu jelita, na którym skupię się w poniższym artykule. Wgłobienie jelita u psa Przewód pokarmowy psów i kotów to bardzo złożona struktura. Składa się z wielu narządów i gruczołów. Największą i najdłuższą jednak jego częścią są jelita. To w nich zachodzi proces trawienia i wchłaniania substancji odżywczych, flora jelitowa jest ważnym elementem odporności organizmu, nie wspominając o wielu hormonach, wydzielanych przez liczne komórki endokrynowe. Logiczne jest, że jelita mogą sprawnie pracować tylko wtedy, kiedy jest zachowana ich drożność – brak pasażu treści jest przyczyną znacznego dyskomfortu pupili, może doprowadzić do poważnych schorzeń (zaleganie treści może indukować miejscowy stan zapalny, martwicę i perforację w danym odcinku jelita). Istnieje wiele przyczyn powstania niedrożności, które mogą być zlokalizowane w jelitach – począwszy od obecności dużej ilości pasożytów wewnętrznych, skończywszy na niedrożności wywołanej przez połknięcie ciała obcego. Co to jest wgłobienie jelita?Predyspozycje i przyczyny występowania wgłobieniaWgłobienie jelita u psa objawyCzym grozi zignorowanie objawów?Rozpoznanie wgłobienia jelitaWgłobienie jelita u psa leczenieCzy można zapobiec schorzeniu? Co to jest wgłobienie jelita? Wgłobieniem określany jest stan, w którym jedna część określonego narządu wsuwa się w teleskopowo w dalszy jego fragment. Do wgłobienia najczęściej dochodzi w obrębie narządów rurowatych, a szczególnie często zdarza się to w jelitach. W literaturze można znaleźć informacje o wgłobieniu mózgu, czyli stanie, w którym z powodu wzrostu ciśnienia śródczaszkowego, dochodzi do przemieszczenia pewnych partii mózgowia w inne rejony w obrębie czaszki. Wróćmy jednak do wgłobienia jelit. Do takiej sytuacji dochodzi najczęściej w miejscu przejścia cienkiego jelita biodrowego w jelito grube. Rzadko zdarza się wgłobienie żołądkowo – dwunastnicze. Dlaczego jest to sytuacja niebezpieczna i stanowi zagrożenie życia zwierzęcia? Warto zaznaczyć, że wgłobienie jest samonapędzającym się procesem – w momencie gdy dojdzie do nawinięcia części narządu, ruchy perystaltyczne powodują dalsze pogłębianie stanu patologicznego. Teleskopowe nawinięcie ściany jelita powoduje ucisk na naczynia zaopatrujące dany fragment. Rozwija się miejscowy obrzęk zastoinowy, ponieważ krew nie ma jak odpłynąć z uciśniętego fragmentu jelita – niedrożność przewodu pokarmowego pogłębia się, w wyniku obrzęku światło jelita ulega zmniejszeniu. Bakterie mogą przechodzić przez barierę jelitową, co powodować może wystąpienie uogólnionego zakażenia organizmu. Dodatkowo, powstaje miejscowe niedokrwienie narządu i rozwija się martwica. W skrajnych przypadkach, zignorowanie objawów klinicznych może doprowadzić do perforacji przewodu pokarmowego, zapalenia otrzewnej i śmierci zwierzęcia. Opisana przeze mnie sytuacja obejmuje skrajny przypadek ostrego wgłobienia dużego fragmentu jelita. W wielu przypadkach klinicznych dochodzi do tak zwanego wgłobienia przewlekłego, obejmującego niewielki fragment jelita, bez pogłębiania się tego stanu. Przy wystąpieniu takiej sytuacji, rzadko dochodzi do rozwoju martwicy, jednak mogą wystąpić okresowe, przemijające zaburzenia w perystaltyce, miejscowe pogrubienia ściany jelita, powodujące nie do końca specyficzne objawy kliniczne. W wielu przypadkach wgłobienie przewlekłe przechodzi samoistnie, bez interwencji chirurgicznej. Wgłobienie może być pojedyncze lub podwójne, gdy jelita nawijają się dodatkowo na wgłobiony fragment. Bardzo rzadko dochodzi do potrójnego wgłobienia. Do wgłobienia może dochodzić wielokrotnie, w różnych fragmentach jelita, dlatego znalezienie jednego ogniska powinno skłonić do dalszego poszukiwania wgłobionych fragmentów narządu. Predyspozycje i przyczyny występowania wgłobienia Predyspozycje i przyczyny występowania schorzenia Należy zaznaczyć, że w przy prawidłowej perystaltyce jelitowej, u zdrowego zwierzęcia, rzadko dochodzi do wgłobienia. Jednak każde zaburzenie w perystaltyce może predysponować zwierzę do wystąpienia tego schorzenia. Wgłobienie może być spodziewane przy intensywnej biegunce, wywołanej przez choroby wirusowe, bakteryjne lub obecność pasożytów jelitowych. Obecność ciała obcego w przewodzie pokarmowym (zwłaszcza liniowego, na przykład kawałka nitki, sznurka) również wpływa na perystaltykę, zaburza prawidłowy pasaż treści i może wpłynąć na powstanie wgłobienia. Czynnikiem predysponującym do wystąpienia wgłobienia jest też obecność deformacji w ścianie jelita, guzów nowotworowych, polipów. Zwierzęta z odcinkowo zwężonym jelitem (na przykład po interwencjach chirurgicznych w tej okolicy) również są predysponowane do tej jednostki chorobowej. U psów i kotów dotkniętych idiopatycznym zapaleniem jelit, wgłobienie jest również bardzo często diagnozowane. Podawanie zwierzęciu preparatów przeczyszczających i zwiększających perystaltykę jelit, także może spowodować powstanie wgłobienia. Uważa się, że do wystąpienia wgłobienia są szczególnie predysponowane zwierzęta młode, żyjące w złych warunkach środowiskowych (obecność pasożytów jelitowych oraz ekspozycja na czynniki zakaźne). Wgłobienie jelita u psa objawy Objawy kliniczne zależą od stopnia zaawansowania problemu i od czasu trwania schorzenia. Początkowym objawem, który z pewnością zaniepokoi opiekuna i w późniejszym czasie może nasunąć podejrzenie wgłobienia jelit, jest biegunka i wszelkie zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, trwające co najmniej kilka dni. Tak jak wspomniałam, intensywne ruchy perystaltyczne w szczególności predysponują zwierzę do wystąpienia tego schorzenia. Mogą pojawić się wymioty, zwłaszcza krótko po zjedzeniu posiłku. Woda raczej nie powinna powodować wymiotów, jednak w skrajnych przypadkach, po niej również zwierzę może nie czuć się dobrze. Następuje silne osłabienie apetytu. Pies i kot, dotknięte tym schorzeniem, będą bardzo osłabione, mogą wykazywać objawy znacznej bolesności w obrębie jamy brzusznej – wygięty łukowato grzbiet, pochyloną głowę, podkulony ogon. Może pojawić się krwista, śluzowa biegunka, z intensywnymi parciami na kał. Okolica odbytu jest zaczerwieniona, bolesna. W przypadkach wgłobienia przewlekłego, objawy nie są tak silnie wyrażone. Może dochodzić do okresowych biegunek z domieszką krwi, epizodów gorszego samopoczucia, niechęci do jedzenia i wymiotów. Przy wgłobieniu przewlekłym takie epizody mogą pojawiać się przez długi czas, z różnym natężeniem. Czym grozi zignorowanie objawów? Tak jak wspomniałam, w przypadku wgłobienia ostrego, zignorowanie objawów będzie prowadziło do ciągłego narastania problemów ze strony przewodu pokarmowego. Schorzenie nie minie bez interwencji lekarza – jelito nie naprawi się samodzielnie i nie wróci do fizjologicznego położenia, ponieważ ruchy perystaltyczne wpływają na ciągłe pogłębianie się wgłobienia. Miejscowe ogniska niedokrwienia narządu znacząco osłabiają jego ścianę, mogą doprowadzić do perforacji i w konsekwencji bardzo bolesnej śmierci zwierzęcia. Wgłobienie przewlekłe również jest sytuacją niebezpieczną dla życia zwierzęcia, chociaż nie aż tak jak wgłobienie ostre. Brak interwencji grozi jednak ciągłym pogłębianiem stanu patologicznego. Uważa się, że wgłobienie przewlekłe rzadko prowadzi do martwicy jelita, jednak może spowodować gorszy rozwój zwierzęcia i ciągły ból brzucha. Nie mówiąc już o nawracającej biegunce z krwią i wymiotach, które powodują stałe osłabienie stanu zdrowia zwierzęcia. Rozpoznanie wgłobienia jelita Usg jamy brzusznej psa” src=”https://cowsierscipiszczy. Pl/wp-content/uploads/2020/03/usg-jamy-brzusznej-psa. Jpg” alt=”rozpoznanie – usg jamy brzusznej psa” width=”800″ height=”1200″ data-wp-pid=”14324″ /> rozpoznanie – usg jamy brzusznej psa W badaniu klinicznym zwierzęcia da się zaobserwować silny ból brzucha. Gdy pacjent pozwala na dokładne zbadanie brzucha, można w niektórych przypadkach wyczuć wałeczkowate pogrubienie fragmentu jelita, które zdecydowanie różni się tęgością od pozostałych fragmentów. Błony śluzowe psa lub kota z ostrym wgłobieniem są dość blade, temperatura ciała zwierzęcia może być podwyższona. Charakterystyczny jest obraz widziany w badaniu USG. Jelita w badaniu ultrasonograficznym mają zachowaną liniowość przebiegu oraz warstwowość ściany. W przypadku wgłobienia zauważalne jest podwojenie tej warstwowości, bez zauważalnego zaburzenia liniowości przebiegu, w ujęciu podłużnym. W obrazie poprzecznym miejsce wgłobienia charakteryzuje się naprzemiennie występującymi obszarami hipoechogenicznymi i hiperechogenicznymi, ułożonymi jak okręgi – jest to nazywane „efektem tarczy strzelniczej” lub „obrazem oka byka”. We wgłobieniu ostrym przydatne jest też badanie dopplerowskie, które uwidoczni bardzo osłabiony lub brak przepływu krwi przez zmienione fragmenty jelit. Oprócz charakterystycznego obrazu zmienionego fragmentu jelit można też zaobserwować obecność wolnego płynu w zmienionej okolicy, silny stan zapalny (pogrubienie ściany) obszarów jelita obecnych przed wgłobieniem, powiększenie węzłów chłonnych krezkowych. W badaniu RTG zauważalne jest nagromadzenie treści przed miejscem wgłobienia. Odcinkowe, silne wzdęcie jelit również może naprowadzić na rozpoznanie. Doustne podanie kontrastu (nie jest zalecane przy podejrzeniu perforacji jelit) może uwidocznić miejsce zwężenia jelita, oraz miejsca największego zaburzenia pasażu treści. W badaniu krwi zauważalne jest podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej. W przypadkach przewlekłych może dochodzić do anemii oraz wzrostu poziomu leukocytów. Wgłobienie jelita u psa leczenie Wgłobienie jelita u psa leczenie Leczeniem z wyboru jest interwencja chirurgiczna – im szybsze rozpoznanie i decyzja o zabiegu, tym większa szansa na powodzenie terapii. Zabieg ma dwa główne założenia – przywrócenie drożności przewodu pokarmowego oraz usunięcie zmienionych fragmentów jelita. Najczęściej kończy się to usunięciem wgłobionego fragmentu jelita. Są opisywane metody rozmasowania wgłobionego jelita i zabezpieczenia go specjalnym szwem przed ponownym wgłobieniem (tak zwana enteroplikacja), jednak są to metody dość kontrowersyjne. Według niektórych lekarzy nie przynoszą większego efektu, a zrosty, które powstają przez założenie szwów mogą wpływać na zmniejszenie światła jelita. Po zabiegu pupil powinien przebywać pod stałą kontrolą lekarza. Zalecane jest, aby przez pierwsze dni po operacji dieta psa lub kota składała się półpłynnych, lekkostrawnych papek, aby nie obciążać przewodu pokarmowego. Konieczne jest podawanie leków przeciwbólowych, przeciwzakrzepowych oraz antybiotyków. Wskazane jest też regularne kontrolowanie, czy nie doszło do przerwania ciągłości szwów i nie doszło do perforacji rany pooperacyjnej w jelitach. Okres rekonwalescencji po zabiegu wynosi około dwóch tygodni, jednak pacjent po enterektomii (czyli chirurgicznym usunięciu fragmentu jelita) powinien mieć wprowadzoną specjalną, lekkostrawną i miękką dietę na okres nawet do kilku miesięcy po zabiegu. Czy można zapobiec schorzeniu? Czy można zapobiec schorzeniu? Warto stosować regularną profilaktykę przeciwpasożytniczą, aby nie dopuścić do rozwoju inwazji w jelicie i jego wgłobienia. Należy przestrzegać regularności szczepień ochronnych oraz unikać kontaktu pupila ze zwierzętami chorymi na wirusowe biegunki. Jeśli taki kontakt jest nieunikniony, lub planowane jest przebywanie w miejscach dużego skupiska zwierząt (na przykład wystawy lub zawody), warto wspomóc odporność swojego pupila, podając wcześniej odpowiednie preparaty oraz probiotyki. Zapobieganie wgłobieniu polega przede wszystkim na szybkiej interwencji w przypadku wystąpienia objawów ze strony przewodu pokarmowego. Tak jak wspomniałam, główną przyczyną wystąpienia tego schorzenia jest przewlekła biegunka – szybka interwencja w tym wypadku może nie dopuścić do rozwoju wgłobienia jelita.

stan zapalny jelit u psa